KULAK HASTALIKLARI NELERDİR ?
02 Mart 2022

tayfun anıl eraslan 1.jpg

KULAK HASTALIKLARI NELERDİR ?

 

   Gebze Fatih Devlet Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Tayfun Anıl ERASLAN, Kulak hastalıkları hakkında önemli bilgiler verdi.

   Günümüzde bilindiği kadarıyla kişinin hayatını olumsuz etkileyen birçok kulak hastalığı bulunmaktadır. Bu kulak hastalıkları; kulak çınlaması, kulak tıkanıklığı, kulak nezlesi, dış kulak iltihabı, orta kulak iltihabı, kulakta aşırı kir oluşumu, kulak zarı delinmesi, vertigo, akustik nörinom, meniere, dış kulakta oluşan egzama, otoskleroz, kolesteatom ve kulakta sıvı toplanması şeklinde sıralanabilir. 

.Kulak Çınlaması

   Kulak çınlaması hastalığı, tinnitus olarak da bilinmektedir. Aslında tek başına bir hastalık değildir, diğer hastalıkların bir semptomu olarak görülmektedir. Kulak çınlaması olan kişiler kulaklarında sebepsiz yere bir cızırtı veya siren sesine benzer bir ses duyduklarını söylerler. Kulak çınlaması genellikle yüksek gürültüye maruz kalan kişilerde ortaya çıkmaktadır. 

   Bununla beraber boyun kireçlenmesi, kulak travması, kulakta oluşan enfeksiyonlar, yoğun kulak kiri, hamilelik, tiroit hastalıkları ve kullanılan çeşitli ilaçlar sebebiyle de kişide kulak çınlaması görülebilir. Kulak çınlaması tedavisinin özel bir yöntemi yoktur. Asıl olarak kulak çınlamasının altında yatan diğer hastalıkların tedavi edilmesi gerekir ve böylelikle kulak çınlaması da son bulacaktır. Bunun yanında kulak çınlaması olan kişilerin az tuz kullanması, stresten, gerginlikten uzak durması ve yüksek sesli ortamlarda bulunmaması gerekir.

.Kulak Tıkanıklığı

   Kulak tıkanıklığı çoğu durumda bir hastalığın sonucu olarak değil, kulak salgısının dış kulak bölgesinde birikmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Salgılanan bu sıvı çoğunlukla vücut tarafından otomatik şekilde dışarı atılmaktadır. Fakat kulak yolunun dar olması veya kulağın içine yabancı bir cisim sokulması gibi durumlarda bu düzen bozulmaktadır. Özellikle kulakları temizlemek amacıyla yapılan çeşitli hareketler sebebiyle kulakta bulunan salgı aslında kulağın daha da derinlerine itilmekte ve böylelikle kulakta tıkanıklık oluşmaktadır.

   Eğer kişinin kulağının iç kısmında kalan salgı miktarı belirli bir sınırı geçerse kişide uzun süreli kulak ağrıları, geçmeyen tıkanıklık ve işitme kaybı gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden kulakta geçmeyen bir tıkanıklık hissedildiği zaman vakit kaybetmeden bir kulak burun boğaz doktoruna başvurmak en doğrusu olacaktır. Kulak burun boğaz doktoru kulağın iç kısmına doğru itilmiş olan salgıyı çıkartacak ve kulak tıkanıklığı probleminizi tedavi edecektir.


.(Sekretuar Otitis Media) Kulak Nezlesi


  Çocuklarda nezle, grip ve orta kulak iltihabından sonra en sık görülen üst solunum yolu enfeksiyonu kulak nezlesidir (sekretuar otitis media). Kulak nezlesi ateş, kulak ağrısı, eklem ve kas ağrısı, iştahsızlık ve halsizlik gibi enfeksiyon bulguları oluşturmadığı için çoğu zaman rastlantısal tanı almaktadır.


   Özellikle oyun çağı ve daha küçük çocuklarda enfeksiyon belirtisi olmadığı için ebeveynler tarafından kolaylıkla fark edilmemektedir ancak oyun çağı ve okul öncesi çocuklarda konuşma ve dil gelişimi bozukluğu, seslere karşı ilgisizlik, televizyonu yakından izleme, televizyon ve diğer elektronik cihazların yüksek ses ile izlenmesi ya da söylenenleri tekrar ettirme başlayınca anne babalar bir sorun olduğunu fark eder. Okul çağı çocuklarda ise ders başarısında azalma, derslerde öğretmeni dinlemede zorluk ve öğrenme güçlüğü ile kendini gösterebilir.


   Kulak nezlesi yukarıda bahsedilen sorunlara sebep olması yanında uzun dönemde daha kalıcı hasarlara yol açabilir. Kulak zarında ve orta kulakta; orta kulakta biriken sıvının özelliği ve süresine bağlı olarak geri dönüşümsüz değişiklikler olabilir ve daha ciddi işitme kayıpları, kulak zarında çökme/delinme, kulak kemikçiklerinde erime ve kireçlenme ve en ağırı da kolesteatoma denilen şiddetli enfeksiyona neden olabilir.


   Bu tür sorunlar yaşayan çocuklar Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzman hekimi tarafından muayene edilmeli, ayırıcı tanı yapıldıktan sonra tedavi sürecine geçilmelidir.


.Meniere 


   İnsanlar arasında iç kulak tansiyonu olarak da bilinen meniere hastalığı aşırı basınç sebebiyle iç kulakta meydana gelen bir hastalıktır. İç kulak hastalıkları arasında en çok karşılaşılan hastalıklardan birisidir. Meniere hastalığı olan kişilerde iç kulakta bulunan ve dengeyi sağlamakla görevli olan yapılar zarar görür. Bu hastalığın en sık rastlanan belirtileri aniden gelen vertigo atakları, işitme kaybı ve kulak çınlamasıdır.


.Vertigo


   Vertigo kulak hastalığı, en temel belirti olarak baş dönmesiyle kendini gösterir. Bu baş dönmesi ise genellikle iç kulakta ortaya çıkan problemlerden kaynaklanmaktadır. Bunu diğer iç kulak hastalıkları belirtileri olan işitme kaybı, kulak çınlaması gibi semptomlar takip eder. Ayrıca vertigo hastalarında mide bulantısı ve kusma da görülür. Vertigo hastaları, hastalığı genellikle ataklar şeklinde hisseder. Hastada birkaç gün boyunca oldukça ağır bir baş dönmesi, kulakta uğuldama gibi belirtiler görülür. Daha sonra bu durum kendiliğinden düzelir ancak bir süre sonra bir döngü halinde tekrar eder.


.Dış Kulak İltihabı


   Dış kulak iltihabı genellikle kirli sulardan, havuz veya deniz gibi yerlerden kulağa geçen bakterilerin (Pseudomonas aeruginosa) ortaya çıkardığı bir hastalıktır. Kimi zaman ise mantarların sebep olduğu bu hastalık dış kulak hastalıkları arasında yer almaktadır ve kişide işitme kaybı, kulak kaşıntısı, kulakta şişme, kulakta kızarıklık, kulak akıntısı ve geçmeyen şiddetli kulak ağrısı şeklinde kendisini göstermektedir. 


   Dış kulak iltihabı temelde mantarlar ve bakteriler yüzünden oluşsa da kulağın iç kısmının ince bir yapıya sahip olması, uzun süre biriken kulak kiri, sıcak ve nemli iklimlerde yaşanması, düzenli olarak temizlenmeyen havuzlarda yüzmek gibi çeşitli durumlar tarafından tetiklenebilen bir hastalıktır. İltihap görülen bölgede kimi zaman sarı kimi zaman yeşil renkli bir akıntı görülür ve genelde kulak bölgesinden kötü kokular gelir. Kişi kulağının tıkandığını hisseder ve elini kulağının dış kısmına götürdüğünde ağrı hisseder. Kulak çevresinde döküntüler de görülebilir. Dış kulak iltihabının tedavisi için genellikle antibiyotik tedavisi tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra, çeşitli ağrı kesiciler ve kulak damlalarıyla da hastalık tedavi edilmeye çalışılır.


.(Otitis Media) Orta Kulak İltihabı


   Orta kulak hastalıkları arasındaki en yaygın hastalıklardan birisi de orta kulak iltihabıdır. Orta kulak iltihabı genellikle tekrar nüksetme eğiliminde olan bir hastalıktır. Orta kulak iltihabı her yaşta ve cinsiyette yaygın olarak görülen bir hastalıktır. 1-2 yaşındaki bebeklerde görülme ihtimali ise diğer yaşlara göre çok daha yüksektir. Orta kulakta iltihap oluşumunun önüne geçmenin en iyi yolu kulak temizliğidir. Kulak temizliği yapan kişilerde orta kulak iltihabı görülme sıklığının oldukça düştüğü kanıtlanmıştır. 


   Orta kulak iltihabının belirtilerine geldiğimizde ise karşımıza şiddetli bir kulak ağrısı, ağrı sebebiyle ortaya çıkan sinirli ruh hali, yatar pozisyona geçildiğinde başlayan kulak ağrısı, yüksek ateş ve kulaktan akan sarı renkli akıntı gibi belirtiler çıkar. Orta kulak iltihabı belirtileri eğer hafif seyrediyorsa ve kişide yüksek ateş belirtisi yoksa iltihap kendiliğinden iyileşebilir. Ancak belli bir müddet geçtiği halde hastalık iyileşmemişse daha da gecikmeden bir kulak burun boğaz doktoruna başvurmak gerekir. Hastalığın tedavisi için genellikle iltihap kırıcı antibiyotikler yazılmaktadır. Eğer kulak zarında iltihaptan dolayı bir zedelenme veya yırtılma gibi durumlar oluşmuşsa antibiyotiğin yanında çeşitli kulak damlalarının kullanılması da tavsiye edilebilmektedir. 


.Otoskleroz


   Orta kulak kireçlenmesi olarak ta bilinen otoskleroz hastalığı işitme kaybının sık görülen nedenlerinden birisidir. Otoskleroz hastalığında iç kulak işitme organlarını barındıran kemik yapıda odaklar halinde süngerimsi görünümlü yeni kemik oluşumları meydana gelmektedir.


   Hastalığın en sık izlendiği yer üzengi kemiğinin ses dalgası titreşimlerini iç kulağa ilettiği taban kısmının yerleştiği oval pencere adı verilen bölgedir. Buradaki otoskleroz odağı üzengi (stapes) kemiğinin titreşimini engelleyerek ses dalgasının iç kulağa iletimini bozmakta ve sonuç olarak iletim tipi işitme kaybı oluşmaktadır.


   Özellikle genç yaşlarda saptanan ve hızla ilerleyen hastalıklarda işitme kaybındaki ilerlemeyi yavaşlatmak için bazı tedaviler kullanılmaktadır. Ancak otosklerozun tıbbi tedavisi yoktur.


.Kolesteatom


   Kolesteatom, orta kulakta, kulak zarı arkasında gelişebilecek anormal, kanserli olmayan bir cilt büyümesidir. Bir doğum kusuru olabilir, ancak sıklıkla tekrarlanan orta kulak enfeksiyonlarından kaynaklanır.


   Genel olarak bir kolesteatomu tedavi etmenin tek yolu cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ortaya çıkabilecek komplikasyonları önlemek için kist çıkarılmalıdır. Kolesteatomalar doğal olarak kaybolmazlar. Genellikle büyümeye devam eder ve ek sorunlara neden olurlar.


.Akustik Nörinom


   Akustik nörinom işitme ve denge siniri olan 8. kafa siniri kılıfından köken alan, iyi huylu ve genellikle yavaş büyüyen bir tümördür.


   Hasta genç, kitlenin boyutları büyük ya da ileri düzeyde işitme kaybı varsa doktor cerrahi veya radyoterapi yöntemini önerebilir. Hasta ileri yaşta, kitlenin boyutları küçük ya da işitme kaybı yok/hafif düzeyde ise doktor takip önerebilir. Akustik Nörinom cerrahi/radyoterapi sonrası tekrar edebilir. Tedavi sonrası 10 yıl kadar yıllık MR /BT ile takip gerekebilir.


Kulak Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?


   Kulak hastalıklarının belirtileri arasında en sık görülen belirti kulakta çınlama, iç kulak ağrısı ve kulak kiridir. Birçok sinsi hastalığın aksine kulak hastalıklarının belirtileri çoğu durumda hastalık ilerlemeden ortaya çıkar. İlk belirti genellikle kulakta rahatsız edici bir ağrı şeklinde kendisini gösterir. Bu belirtiler tedavi edilmeden ilerlediğinde veya tedavi edilse bile tedavi yetersiz geldiğinde bu ağrılar iltihaba dönüşebilir ve kulaktan sıvı akabilir. Bununla birlikte kişide günden güne artan işitme sorunları ve bir kulağın daha az duyması gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Dengede durmada güçlük, baş dönmesi ve kulak tıkanıklığı gibi belirtiler de kesinlikle ciddiye alınması gereken belirtiler olarak göze çarpmaktadır. Kulakta ortaya çıkan hastalıkların tedavisi için, bir kulak burun boğaz hastalıkları doktoruna başvurmak gerekmektedir.


Kulak Hastalıklarının Nedenleri Nelerdir?


   Kulak hastalıkları belirtileri ve kulak hastalıklarının sebepleri kişinin durumuna ve hastalığın doğasına göre çok farklı şekillerde yorumlanabilmektedir. Mevsimsel sebeplerden ve ani hava değişimlerinden dolayı kulak hastalığı ortaya çıkabileceği gibi enfeksiyon ya da aşırı yüksek gürültüye maruz kalma gibi durumlarda da kişide kulak hastalıklarının oluşumu tetiklenebilir. Bunlara ek olarak soğuk algınlığı veya grip geçiren kişilerde de çeşitli kulak ağrılarının görülmesi yaygın bir durumdur.