Nefroloji
Nefroloji, böbrek sağlığı ve hastalıkları ile ilgilenen bu hastalıkların tedavisini yapan tıbbi bir bilim dalıdır. Nefroloji doktorları
aynı zamanda İç Hastalıkları uzmanı olup bu uzmanlığın üzerine Nefroloji üst ihtisası yapmışlardır. Böbrekler, belin hemen üzerinde,
omurganın her iki tarafında karın boşluğunun arkasında yer alan fasulye şeklindeki, ortalama uzunlamasına 12 cm boyutunda organlardır.
Böbrekler genel sağlık için çok önemlidir, vücutta birçok hayati görevi yerine getirirler.
Böbreklerin vücudumuzda pek çok görevi vardır, bunlar;
- Böbrekler vücuttaki zararlı atıkları filtreler, bu atıkların idrar yolu ile atılmasına yardımcı olurlar
- Böbrekler vücuttaki sodyum, potasyum, kalsiyum ve fosfat gibi minerallerin düzeylerini düzenlemeye yardımcı olurlar
- Vücuttaki genel sıvı dengesini korumak
- Kandaki mineralleri düzenlemek ve filtrelemek
- Gıda, ilaç ve zehirli maddelerden atık maddeleri filtrelemek
- Kırmızı kan hücreleri yapma, kemik sağlığını güçlendirme ve kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan hormonları üretmek
- Böbrekler kan dolanımızdaki gerekli besin maddelerinin korunmasında yardımcı olur
- Kemik sağılığı için ihtiyaç duyulan aktif D vitaminin üretilmesi
- Sağlıklı yaşayabilmek için böbreklerin düzgün çalışmasını sağlamak önemlidir. Böbrek rahatsızlıkları genellikle belirti vermez.
Böbrek problemlerini gösterebilen bazı yaygın belirtiler şunlardır; İdrarınızın renginde ve miktarında değişiklikler, köpüklü idrar,
mide bulantısı, kusma, anemi, nefes alma sorunları, halsizlik, ciltte kaşıntı, ağız kokusu ve taş-enfeksiyon durumlarında böbrekler
ile çevresinde ağrıdır.
Nefroloji Bölümü Hangi Hastalıklara Bakar?
- Böbrek hastalıklarının tedavisi
- Yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve kalp-damar hastalıklarının böbrek fonksiyonlarına etkisine karşı koruyucu hekimlik hizmetleri
- Glomerül adı verilen böbreklerin küçük filtreme sistemlerini etkileyen glomerüler bozukluklar, glomerulonefritler-nefrit hastalığı
- Üremi
- Böbrek nakli, böbrek nakline hazırlık ve takibi-tedavisi
- Hemodiyaliz, periton (karın) diyalizi ve takibi
- Böbrek hastalıklarının destek tedavisi
- Vücudun elektrolit dengesizliği
- Diyaliz ve uzun dönem diyalize girme komplikasyonları
- Pyelonefrit, Böbrek iltihabı hastalığı
- Akut böbrek yetmezliği
- Kronik böbrek hastalığı
- Genetik böbrek hastalıkları (Fabry, Alport sendromu…)
- Nefrotik sendrom
- Genetik geçişli polikistik böbrek hastalığı (OD PKBH) başta olmak üzere kistik böbrek hastalıkları
- Böbrek küçülmesi veya böbrek büyümesi
- Proteinüri, idrarda albumin ve/veya protein varlığı
- Otoimmün vaskülit, lupus vb. dahil olmak üzere otoimmün-bağ dokusu hastalıklarınnın böbrekleri etkilmesi durumları
- Diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların böbreklere etkileri
- Asit baz dengesizlikleri
- Böbrek fizyolojisi bozuklukları veya anormallikleri
- Ateroembolik böbrek hastalığı
- Kronik veya tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
- Böbrek kan damarı hastalığı
- Böbreklerde ağrı kesicilerin, uyuşturucu ve toksinlerin yan etkileri
- Böbreklerdeki tübülleri etkileyen tübülointerstisyel hastalıklar
- Böbreklerde kan damarı ağlarını etkileyen renal vasküler hastalıklar
- Böbrek taşlarına bağlı böbreğin hasar gördüğü durumlar
Nefroloji Bölümüne Neden Gidilir?
Nefroloji bölümüne gitmeyi gerektirecek durumlar şöyledir;
- Ayaklarda-bacaklarda şişlik, ödem
- Göz çerçevesinde şişlik, ödeme bağlı göz altı torbalanmaları
- Gece sık sık idrara çıkma
- İdrar yaparken yanma hissi, ağrılı idrar
- Sık idrar gelme hissi
- Karın bölgesinde sürekli bir ağrı
- Vücutta ödem
- İstemsiz kilo alma veya verme
- Üremiye bağlı ciltte kaşıntı, mide bulantısı iştahsızlık, halsizlik, nefes darlığı
- Kanlı işeme
- Böbrek ağrısı
Böbreklere Zararlı Besinler Nelerdir?
- Her türlü tuz (sofra, kaya tuzu dahil)
- Enerji içeceği, kola gibi gazlı içecekler
- Sigara
- Genetiği değiştirilmiş bazı GDO’lu ürünler
- Alkol kullanımı
Böbrek hastalığı için risk grubunda olan ve belli aralıklarla takibi gereken hastalıklar ve durumlar nelerdir?
- Hipertansiyon
- Diyabet hastaları
- Kalp-damar hastalıkları
- Obezite, aşırı kilosu olan hastalar
- İleri yaş
- Ailede böbrek hastalığı olanlar
- Böbrekte veya idrar yollarında taş olanlar
- Tekrarlayan idrar yolları infeksiyonları
- Sık ağrı kesici (parasetamol dışı) kullanmak
- Bağ dokusu hastalıkları olan hastalar
Böbrek hastalılıklarını azaltmak için uygulanması gereken genel önlemler:
- Düzenli egzersiz
- Sağlıklı beslenme ve ideal vücut ağırlığını korumak,
- Tuzu azaltmak (günde 5-6 gr, silme çay kaşığı)
- Yeterli sıvı almak
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak.